«Μισό αιώνα μετά την αφαίρεσή του από την Ιερά Μονή Διονυσίου του Αγίου Όρους, ένα ακόμη ανεκτίμητης αξίας, εξαιρετικής ομορφιάς και τεχνικής, βυζαντινό χειρόγραφο βρίσκεται καθοδόν προς την πατρίδα του», όπως σημειώνεται σε σχετική ανακοίνωση.

Γνωστό ως «Μηνολόγιον Σεπτεμβρίου» και αποδιδόμενο στον Συμεών Μεταφραστή, το βυζαντινό χειρόγραφο, που χρονολογείται περί το 1050, αποτελείται από 266 φύλλα περγαμηνής, όπου εξιστορούνται οι βίοι των Αγίων που εορτάζονται κατά τον μήνα Σεπτέμβριο και φέρει διάκοσμο με στιλβωμένο χρυσό.

Μετά από πολύμηνες προσπάθειες και συνεργασία της ελληνικής πρεσβείας στην Ουάσιγκτον και του υπουργείου Πολιτισμού με τις αμερικανικές Αρχές για την ταυτοποίησή του, η διοίκηση του Πανεπιστημίου Duke, «με μία χειρονομία που επιδεικνύει σεβασμό στην προστασία των αντικειμένων πολιτιστικής κληρονομιάς», τονίζεται χαρακτηριστικά, «αλλά και ένα υψηλό ηθικό πρότυπο, συμφώνησε να παραδώσει στις αμερικανικές Αρχές το χειρόγραφο, όταν ειδοποιήθηκε ότι αναζητείται από τις ελληνικές Αρχές ως κλαπέν. Οι αμερικανικές Αρχές στη συνέχεια παρέδωσαν αυθημερόν το βυζαντινό κειμήλιο στην πρεσβεία της Ελλάδας στην Ουάσιγκτον».