Οι ευρωπαϊκές πολιτικές των κλειστών συνόρων δεν φαίνεται να λειτουργούν αποτρεπτικά στην παράνομη μετανάστευση, ενώ οι μηχανισμοί προστασίας της ΕΕ δεν δίνουν λύση στην ανάγκη των ανθρώπων να ξεφύγουν από τη βία και τις συγκρούσεις που βιώνουν στις πατρίδες τους.

Τα παραπάνω διαπιστώνει το ερευνητικό πρόγραμμα «Διασχίζοντας τη Μεσόγειο με βάρκα: Χαρτογράφηση και Τεκμηρίωση των μεταναστευτικών διαδρομών και εμπειριών», που διεξάγουν το Ελληνικό Ίδρυμα Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ) και τα πανεπιστήμια του Γουόργουικ και της Μάλτας, με χρηματοδότηση του Οικονομικού και Κοινωνικού Ερευνητικού Συμβουλίου της Βρετανίας.

Επίσης, το πρόγραμμα αναδεικνύει την αδυναμία παροχής ικανοποιητικών συνθηκών υποδοχής στα σημεία εισόδου της ΕΕ και την Τουρκία, καθώς και τις καθυστερήσεις στην παροχή ασύλου και τις άλλες νόμιμες διαδικασίες.

Στο πλαίσιο του προγράμματος, που ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2015 και θα διαρκέσει ως το καλοκαίρι του 2017, έχουν διεξαχθεί περισσότερες από 250 ποιοτικές συνεντεύξεις προσφύγων και μεταναστών. Στην πρώτη φάση οι συνεντεύξεις έγιναν σε Κω, Σικελία και Μάλτα, ενώ στη δεύτερη φάση, μετά το κλείσιμο των ευρωπαϊκών συνόρων, διεξήχθησαν 121 συνεντεύξεις σε Αθήνα, Βερολίνο, Κωνσταντινούπολη και Ρώμη. Τα αποτελέσματα της δεύτερης φάσης παρουσιάστηκαν σήμερα στην Αθήνα από τους ερευνητές.

Τα ερωτήματα που τέθηκαν αφορούσαν στις εμπειρίες, την κατανόηση των πολιτικών και τις προσδοκίες ή απαιτήσεις των ανθρώπων σε μετακίνηση. Στόχος ήταν η καταγραφή των αιτιών μετακίνησης των προσφύγων και μεταναστών από τις πατρίδες τους προς την Ευρώπη, αλλά και της αποτελεσματικότητας των ευρωπαϊκών πολιτικών και των επιπτώσεων που αυτές έχουν στις ζωές των προσφύγων.